چکیده :
از کارآمدترین روشهای تربیتی که در قرآن و سیره پیشوایان دینی آمده، روش عبرت است. عبرت حالتی است که در اثر برخورد با اموری ظاهری و مشهود، برای انسان پدید میآید و به معرفتی باطنی و غیر مشهود منتهی میشود. به این حالت، اگرچه روش نمیگویند ولی با توجه به عامل ایجادکننده آن، جنبه روشی پیدا میکند. تشابه زندگی انسانها و اقوام و ملل مختلف با یکدیگر، حسابگری و اندیشهورزی و نیز تأثیرپذیری انسان، مبانی این روش را تشکیل میدهند؛ یعنی در اثر تعامل این ویژگیها با یکدیگر، حالت عبرت پدید میآید. دستیابی به بینش، بهرهمندی از تجارب دیگران، مصونیت نسبی از خطا و درنهایت استفاده بهینه از باقیمانده عمر، از پیامدهای تربیتی و آثار عبرت است. از منابع عبرت، میتوان به حوادث و تحولات تاریخی، سرگذشت اقوام و ملل، شگفتیهای خلقت، حیات و مرگ تمدنها، عظمت و انحطاط دولتها، تجربیات اولیه خود انسان و در یک کلام، دنیا و سنتهای حاکم بر آن اشاره کرد.
کلمات کلیدی : عبرت، عبرت آموزی ، عبرت در نهج البلاغه ، عبرت آموزی در نهج البلاغه
مقدمه
مقدمه
عبرت واژهاى است که در قلمرو تربیت کاربرد گستردهاى دارد. همه ادیان الهى و مکاتب تربیتى، پیروان خود را به درسآموزى از سرگذشت پیشینیان و مقایسه موقعیت خود با آنان دعوت مىکنند. اسلام نیز به طور گسترده مسلمانان را به سیر در آفاق و انفس، تؤام با تفکر و اندیشه در سرگذشت دیگران فراخوانده است. شکى نیست که این فراخوانى به دلیل تأثیر چشمگیرى است که بر عمل و رفتار انسان داشته است.قرآن کریم هفت بار کلمه «عبرت» و اعتبار را به کار برده و اهل بصیرت را بر ان ترغیب کرده است:«
فَاعْتَبِروُا یَا اُولِى الاَبْصَارِ»
پس عبرت بگیرید اى صاحبان چشم.(قران کریم,سوره حشر ,ایه ۲)
قرآن در جاى دیگر هدف از بیان داستانها و وقایع تاریخى را عبرتپذیرى مىداند:
« لَقَدْ کَان فِى قِصَصِهِمْ عِبْرَهٌ لاِوُلِى الالْبَاب»
درسرگذشت آنان درس عبرتى براى صاحبان اندیشه بود.(سوره یوسف ,ایه ۱۱۱)
حضرت على(ع) که خود قرآن ناطق است با اشاره به برنامه عبرتآموزى قرآن، چنین مىفرماید:
«تَدَبَّرُوا آیَاتِ الْقُرْآنِ وَ اعْتَبِرُوا بِهِ فَإِنَّهُ اَبْلَغُ الْعِبَرِ»
در آیههاى قرآن بیندیشید و به (وسیله) آن پندگیرید،زیراکه آیات قرآن رساترین عبرتهاست.(خوانساری,جمال الدین محمد,شرح غررالحکم ودررالحکم,تهران:دانشکاه تهران,۱۳۷۳ج۳,ص۲۸۴,شماره۴۴۹۳)
فهرست مطالب
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول (عبرت)
عبرت چیست؟
آیا عبرت یک روش تربیتى است؟
آسیب شناسى روشى
نتیجه
فصل دوم (فرد، جامعه و عبرت)
اصالت فرد یا جامعه
۱- قوانین و سنن
۲- روابط سیاسی
۳- امر به معروف و نهی از منکر
۴- آگاهی
۵- گسترش معنویت
۶- مسخ شدن ارزش ها
۷- ایجاد بسترهای اقتصادی
فصل سوم (خطبه ها)
خطبه ها
امروز پرده ها را کنار مى زنم!
مبارزه حقّ و باطل
پیمان شکنى شما را پیش بینى مى کردم، ولى…
۱ـ دید باطن!
چشم و گوش خود را باز کنید
هدایت در پرتو خاندان وحى
توجهى دیگر به مبدأ و معاد
نکته
چگونه تاریخ تکرار مى شود؟
ناپایدارى دنیا
حضور در دادگاه الهى
نکته ها
الف ـ خیل گواهان عمل
۲ـ سه جمله پرمعنا
اوصاف دیگرى از پیامبر(صلى الله علیه وآله)
نکته
به گوینده بنگریم یا به سخنش؟!
به قربانگاه هاى قرون پیشین بنگرید
فصل چهارم(عبرت آموزی نوین)
عدم عبرت از عوامل انحطاط و سقوط امتهای پیشین
فصل پنجم(عبرت آموزی)
عبرت آموزی
عبرت در عرصه اعتقادات
نقش عبرت در خودسازی
۲ـ پی آمدهای کردار
۳ـ کمالهای قابل کسب
نقش عبرت در تربیت
شرط عبرت آموزی
منابع
فرمت فایل : word (docx) “قابل ویرایش”
حجم فایل : ۱۶۰ کیلوبایت
تعداد صفحات : ۶۴ صفحه
پسورد فایل فشرده : www.parsifile.com